Najczęściej zadawane pytania

1. Kto ma prawo wglądu do akt sprawy?

Wgląd do akt sprawy mają wszystkie strony postępowania (powód/pozwany, wnioskodawca/uczestnik, oskarżony/obwiniony, oskarżyciel/oskarżyciel posiłkowy) oraz ich pełnomocnicy. Każdej ze stron przysługuje prawo sporządzania notatek z akt sprawy. Pokrzywdzony, za zgodą Przewodniczącego Wydziału może uzyskać wgląd do akt. Przewodniczący Wydziału decyduje ponadto o udostępnieniu akt sądowych innym osobom niemającym uprawnień procesowych.

 

2. Co należy zrobić, aby złożyć w sądzie pozew o zapłatę, eksmisję, odszkodowanie, itd.?

Należy złożyć pismo/pozew zawierający wskazanie: - kim jest osoba wnosząca (dane adresowe, PESEL lub NIP, ewentualnie nr KRS); - czego się domaga; - wskazanie od kogo (dane adresowe); - dlaczego, z jakiego tytułu; - wskazać wartość przedmiotu sporu, żądana kwota, przy eksmisji wysokość trzymiesięcznego czynszu w lokalu; - uzasadnienie, dlaczego powód wnosi swoje żądania - wskazanie dowodów na poparcie swoich twierdzeń (kserokopie dokumentów, wskazanie świadków itd.). Pozew składa się w Biurze Obsługi Interesantów Sądu, bądź za pośrednictwem poczty. Musi być złożony oryginał wraz z załącznikami dla Sądu oraz kopie wraz z załącznikami w ilości odpowiadającej ilości osób po stronie pozwanej.

 

3. Czy można założyć sprawę o podział majątku dorobkowego w trakcie trwania małżeństwa?

Sprawę o podział majątku strony składają po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego lub separacji.

 

4. Jakie dokumenty należy złożyć do sprawy o stwierdzenie nabycia spadku?

W Sądzie należy złożyć:

• Odpis skrócony aktu zgonu,
• Odpis skrócony aktu urodzenia mężczyzn i niezamężnych kobiet uczestniczących w postępowaniu,
• Odpis skrócony aktu małżeństwa kobiet uczestniczących w postępowaniu (zmiana nazwiska),
• testament notarialny, allograficzny lub własnoręczny spadkodawcy.

 

5. Czy sprawę o dział spadku przeprowadza się tylko przed Sądem?

Sprawę o dział spadku można przeprowadzić przed notariuszem lub sądem. Sądem właściwym do rozpoznania takiego wniosku jest sąd właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania osoby zmarłej.

 

6. Czy Sąd przesyła wyrok z urzędu?

Sąd nie przesyła wyroku z urzędu. W przypadku chęci otrzymania wyroku lub postanowienia Sądu należy złożyć wniosek o jego wydanie. Wniosek można złożyć osobiście w Biurze Obsługi Interesantów bądź za pośrednictwem poczty. Opłata za odpis wyroku wynosi 6zł (za stronę orzeczenia).

 

7. Czy w przypadku pozostawienia testamentu należy założyć sprawę o stwierdzenie nabycia spadku?

Zainteresowany może złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku do Wydziału Cywilnego Sądu Rejonowego właściwego ze względu na ostanie miejsce zamieszkania spadkodawcy (tj. osoby zmarłej). Istnieje również możliwość poświadczenia dziedziczenia przed notariuszem.

 

8. Jak i gdzie wnosi się skargę na czynności komornika i jaka jest opłata od złożenia skargi?

Skargę na czynności komornika wnosi się do komornika, który dokonał zaskarżonej czynności lub zaniechał jej dokonania, w terminie 7 dni od daty dokonania tej czynności przez komornika lub otrzymania od komornika zawiadomienia o podjęciu czynności. Sądem właściwym do rozpoznania skargi jest Sąd Rejonowy, w okręgu którego znajduje się Komornik, którego skarga dotyczy. Opłata za skargę wynosi 100 zł.

 

9. Do jakiego Sądu należy złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku?

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku składa się do sądu właściwego ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, do sądu miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część (sąd spadku). W braku powyższych podstaw wniosek składa się do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie.

 

10. Jakie są zasady złożenia pozwu w postępowaniu nakazowym, a jakie w upominawczym?

Sąd rozpoznaje sprawę w postępowaniu nakazowym lub upominawczym na pisemny wniosek powoda zgłoszony w pozwie. Postępowanie nakazowe Sąd wydaje nakaz zapłaty na posiedzeniu niejawnym, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonym do pozwu:

• dokumentem urzędowym;
• zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem;
• wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu;
• zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i niezapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym;
• oryginałem weksla, czeku, warrantu lub rewersu;
• umową, dowodem spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego oraz dowodem doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, jeżeli powód dochodzi należności zapłaty świadczenia pieniężnego lub odsetek w transakcjach handlowych określonych w ustawie z 12.06.2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Składając pozew o wydanie nakazu w postępowaniu nakazowym powód powinien dołączyć również dowód dokonania opłaty w wysokości 1/4 opłaty stosunkowej od pozwu. Postępowanie upominawcze Sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego, a w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi.

Brak podstaw do wydania nakazu zapłaty, jeżeli:

• przytoczone okoliczności budzą wątpliwość;
• miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju. Składając pozew powód powinien dołączyć również dowód dokonania opłaty w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu.

 

11. W jaki sposób można ubiegać się o zwolnienie z ponoszenia kosztów sądowych?

Wniosek należy złożyć do sądu, w którym ma się toczyć, bądź toczy się postępowanie. W celu uzyskania zwolnienia od kosztów strona lub uczestnik postępowania powinien skierować do sądu wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych osoby fizycznej należy dołączyć oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów (wzór oświadczenia dostępny m.in. na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości). Oświadczenie, o którym mowa należy wypełnić czytelnie, podając w nim informacje odpowiadające rzeczywistości. Osobę, która świadomie w treści oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania poda nieprawdziwe dane, sąd może ukarać grzywną.

 

12. W jaki sposób można ubiegać się o ustanowienie pełnomocnika z urzędu?

Wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu należy złożyć na piśmie wraz z oświadczeniem o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania lub ustnie do protokołu.

 

13. Jak usprawiedliwić swoją nieobecność na rozprawie?

Przede wszystkim nieobecność musi być usprawiedliwiona na piśmie. Jeżeli nieobecność spowodowana była chorobą, wówczas należy złożyć zwolnienie lekarskie, które musi poświadczyć biegły lekarz sądowy.

 

14. W jaki sposób i w jakim terminie można złożyć wniosek o uzasadnienie wyroku/postanowienia?

Wniosek o uzasadnienie należy złożyć na piśmie w terminie tygodniowym od daty ogłoszenia wyroku/postanowienia, przy czym strona pozbawiona wolności, działająca bez profesjonalnego pełnomocnika nieobecna przy ogłoszeniu orzeczenia może złożyć wniosek o sporządzenia uzasadnienia w terminie tygodniowym od doręczenia jej tego orzeczenia.

 

15. Czy Sąd z urzędu doręcza stronie wyrok z uzasadnieniem?

Sąd nie doręcza z urzędu wyroku z uzasadnieniem. Wyrok z uzasadnieniem doręcza się tylko stronie, która w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji wyroku złożyła pisemny wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku.

 

16. Czy można złożyć apelację, jeśli nie wystąpiono wcześniej z wnioskiem o uzasadnienie orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie?

Jeżeli nie sporządzono wniosku o uzasadnienie orzeczenia, to apelację można złożyć w terminie 21 dni od daty ogłoszenia orzeczenia. Apelacja podlega opłacie sądowej.

 

17. W jaki sposób można uzyskać odpis prawomocnego orzeczenia?

Aby otrzymać odpis prawomocnego orzeczenia Sądu należy w tym przedmiocie złożyć wniosek o jego wydanie. Wniosek należy złożyć w Biurze Obsługi Interesantów lub za pośrednictwem poczty, uiszczając opłatę za wydanie odpisu orzeczenia (6 zł za stronę).

 

18. W którym Sądzie należy złożyć pozew o rozwód?

Pozew rozwodowy kieruje się do sądu okręgowego, na obszarze którego oboje małżonkowie mieli miejsce zamieszkania, jeśli choć jeden z nich nadal tam zamieszkuje. Jeżeli jednak małżonkowie nie mieli wspólnego miejsca zamieszkania lub żadne z nich już nie mieszka w takim mieszkaniu, wówczas pozew wnosi się do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania pozwanego. Gdyby i tak nie dało się określić sądu właściwego, pozew wnosi się do sądu miejsca zamieszkania powoda.

 

19. W jaki sposób wszcząć postępowanie w przedmiocie ubezwłasnowolnienia?

W celu wszczęcia postępowania w przedmiocie ubezwłasnowolnienia należy skierować do sądu okręgowego stosowny wniosek.

Wniosek o ubezwłasnowolnienie może złożyć jedynie:

• małżonek osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona;
• krewni w linii prostej osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona (np. ojciec, matka, dzieci, wnuki);
• rodzeństwo osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona;
• przedstawiciel ustawowy osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona;

 

20. Gdzie składa się wniosek o znęcanie nad rodziną?

Zawiadomienie o popełnionym przestępstwie składa się do: Prokuratury Rejonowej najbliższej miejscu popełnienia przestępstwa (a nie tam, gdzie jest zameldowana ofiara) lub na komendzie policji. Zawiadomienie o przestępstwie najlepiej napisać i złożyć osobiście lub przesłać listem poleconym w podane powyżej miejsca. Należy zrobić kopię skargi i poprosić o potwierdzenie, że została złożona. Jeśli została wysłana należy zachować dowód nadania.

 

21. W jaki sposób można uzyskać zezwolenie na widzenie z tymczasowo aresztowanym?

Zezwolenie na widzenie z tymczasowo aresztowanym pozostającym do dyspozycji Sądu mogą uzyskać osoby najbliższe (rodzice, rodzeństwo, dziadkowie, konkubent). W celu otrzymania zezwolenia należy zgłosić się do sekretariatu Wydziału Karnego z dokumentem tożsamości. Każdemu aresztowanemu przysługują dwa widzenia w miesiącu. Osoby spoza kręgu najbliższej rodziny, mogą uzyskać zezwolenia na widzenie, po rozpoznaniu przez sędziego wniosku oskarżonego o wyrażenie zgody na widzenie. Wniosek powinien zawierać imienne wskazanie osoby mającej uzyskać zgodę.

 

22. Co oznacza pojęcie „oskarżyciel posiłkowy”?

Każdy pokrzywdzony przestępstwem lub wykroczeniem może uzyskać prawa strony procesu (składać wnioski dowodowe, zadawać pytania świadkom, odwołać się od wyroku) poprzez złożenie oświadczenia o działaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego. W sprawach karnych takie oświadczenie można złożyć do momentu otwarcia przewodu sądowego - czyli do chwili rozpoczęcia odczytania aktu oskarżenia. W przypadku sprawy dot. wykroczenia należy takie oświadczenie złożyć w terminie 7 dni od daty otrzymania zawiadomienia z Policji o przesłaniu wniosku o ukaranie do Wydziału Karnego Sądu Rejonowego.

 

23. Kiedy kara ulega zatarciu?

W razie skazania na karę pozbawienia wolności, karę 25 lat pozbawienia wolności albo karę dożywotniego pozbawienia wolności – z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania, zatarcie następuje w tych wypadkach z mocy prawa; na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli wymierzona kara pozbawienia nie przekroczyła 3 lat a skazany przestrzegał zasad porządku prawnego. W razie skazania na karę grzywny albo karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 5 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania; na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 3 lat. W razie odstąpienia od wymierzenia kary zatarcie skazania następuje z mocy prawa po roku od wydania prawomocnego orzeczenia. W razie skazania na karę z warunkowym zawieszeniem jej wykonania zatarcie skazania następuje z mocy prawa po upływie 6 miesięcy od zakończenia okresu próby. W razie orzeczenia środka karnego zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania. Jeżeli sprawcę skazano za dwa lub więcej nie pozostających w zbiegu przestępstw albo jeżeli po rozpoczęciu, a przed upływem okresu wymaganego do zatarcia skazania, popełnił on kolejne przestępstwo, dopuszczalne jest tylko zatarcie jednoczesne wszystkich skazań.

 

24. W jaki sposób można starać się o wcześniejsze zatarcie skazania?

W tym celu należy złożyć pisemny wniosek o wcześniejsze zatarcie skazania do sądu, który wydał wyrok. Wniosek podlega opłacie.

 

25. Na czym polega odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego?

Odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego polega na tym, że skazany ma obowiązek przebywać w mieszkaniu ustalonym przez sąd, jako miejsce wykonywania kary, a może je opuszczać tylko w ściśle określonych godzinach ustalonych w postanowieniu sądu, oraz w ściśle określonym celu np. wykonywania pracy. Zachowanie skazanego jest nadzorowane przez kuratora sądowego.

 

26. Co należy zrobić, aby Sąd uchylił karę porządkową nałożoną na świadka za nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozprawie?

W terminie 7 dni od daty otrzymania pisemnego zawiadomienia o nałożeniu kary, należy złożyć pisemne usprawiedliwienie swej nieobecności na terminie rozprawy wraz z prośbą o uchylenie kary porządkowej.

 

27. Jak i gdzie można uzyskać informację z Krajowego Rejestru Karnego?

Należy się zgłosić do Punktu Krajowego Rejestru Karnego, który znajduje się w siedzibie Sądu Okręgowego. Wniosek o zaświadczenie z rejestru można pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości: http://bip.ms.gov.pl/pl/rejestry-iewidencje/krajowy-rejestr-karny/ albo otrzymać wersję papierową przy Punkcie Krajowego Rejestru Karnego w Sądzie Okręgowym w Gliwicach. Wraz z wnioskiem należy załączyć dowód wniesienia opłaty. Można jej dokonać w kasie Sądu przed złożeniem wniosku.

Opłata za udzielenie informacji z rejestru:

• 50 zł - za informację o osobie
• 100 zł - za informację o podmiocie zbiorowym.

 

28. Czy w sądzie można uzyskać poradę prawną?

Nie, w sądzie nie są udzielane porady prawne.

Porady prawne można uzyskać w:

• kancelariach adwokackich,
• kancelariach radców prawnych.

Informacji o punktach  bezpłatnych porad prawnych można uzyskać w Biurze Obsługi Interesanta albo w Urzędzie Miasta.

 

29. Czy obecność na rozprawie jest obowiązkowa?

Na wezwanie sądu stawiennictwo na rozprawie jest obowiązkowe, natomiast jeżeli sąd zawiadamia o terminie rozprawy, wówczas stawiennictwo na rozprawie nie jest obowiązkowe. Nadto, na wezwaniu lub zawiadomieniu widnieje informacja o stawiennictwie obowiązkowym lub nieobowiązkowym.

 

30. Czy odpis z księgi wieczystej może uzyskać tylko właściciel?

Odpis z księgi wieczystej może uzyskać każdy, kto zwróci się z prawidłowo wypełnionym wnioskiem o jego wydanie.

 

31. Jak można uzyskać odpis z księgi wieczystej?

Odpis z księgi wieczystej można uzyskać: - w siedzibie Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach ul. Opolska 24 (parter) po wcześniejszym opłaceniu wniosku w kasie Sądu znajdującej się przy ul. Opolskiej 17 (parter) lub przelewem na konto Sądu;

 

32. Czy wniosek o wydanie odpisu z księgi podlega opłacie, a jeżeli tak, to w jakiej wysokości?

Tak, wniosek o wydanie odpisu z księgi wieczystej podlega opłacie:

• opłata za odpis zwykły wynosi - 30 zł,
• opłata za odpis zupełny - 60 zł, płatne gotówką w kasie Sądu

 

33. Czy wniosek o wydanie odpisu z księgi wieczystej należy złożyć na formularzu, czy może być napisany odręcznie na kartce papieru?

Wniosek należy złożyć na urzędowym formularzu. Formularze dostępne są w siedzibie Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach ul. Opolska 24 oraz na stronach internetowych:

• Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach w zakładce Informacje – Wzory i formularze (wnioski Wydział Ksiąg Wieczystych)
• Ministerstwa Sprawiedliwości - www.ms.gov.pl

 

34. Gdzie można uzyskać formularze wniosków do złożenia w Wydziałach Ksiąg Wieczystych?

Formularze dostępne są na stronach internetowych Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach, Ministerstwa Sprawiedliwości (www.ms.gov.pl) lub do pobrania bezpośrednio w siedzibie Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach ul. Opolska 24.

 

35. Czy można uzyskać odpis z księgi wieczystej w Sądzie Rejonowym w Tarnowskich Górach, jeżeli nieruchomość leży poza Tarnowskimi Górami?

Tak, jeżeli księga wieczysta prowadzona jest w systemie elektronicznym i zostanie podany pełny numer elektronicznej księgi wieczystej.

 

36. Czy w Sądzie Rejonowym w Tarnowskich Górach można uzyskać wypis aktu notarialnego?

W Sądzie Rejonowym w Tarnowskich Górach można uzyskać wypis aktu notarialnego pod warunkiem, że został on złożony przez danego notariusza do Archiwum Sądu.